stop met het verspillen van gevallen fruit: merels zijn afhankelijk van deze natuurlijke voedselbron voor hun overleving.

Stop met het weggooien van gevallen fruit: merels hebben het hard nodig

User avatar placeholder
- 27/12/2025

Veel mensen zijn geneigd gevallen fruit direct op te ruimen en weg te gooien, vaak om overlast zoals rot en ongedierte te voorkomen. Toch is het essentieel om te beseffen dat juist dit gevallen fruit een waardevolle voedselbron vormt voor diverse dieren in de natuur, met name de merels. Door te stoppen met het weggooien van gevallen fruit, kunnen we een positieve bijdrage leveren aan het behoud van deze zangvogels en het bredere ecosysteem. Dit vraagt wel om een zorgvuldige afweging tussen tuinonderhoud en natuurbehoud.

De Belangrijke Rol Van Gevallen Fruit Voor Merels

Merels zijn trekvogels die het hele jaar door in tuinen en landschappen te vinden zijn. In de herfst en winter zijn ze sterk afhankelijk van beschikbaar fruit dat op de grond valt. Dit gevallen fruit biedt hen een rijke energiebron, vooral in de koudere maanden wanneer insecten en wormen schaars kunnen zijn. Merels voeden zich onder andere met regenwormen, insecten en slakken, maar in de najaarsmaanden zijn ze dol op rottend of overrijp fruit, zoals appels, peren en bessen. Juist doordat mensen gevallen fruit vaak opruimen of weggooien, komt dit voedsel minder beschikbaar, terwijl de behoefte van de vogels aan energierijk voedsel toeneemt.

Daarnaast helpt gevallen fruit niet alleen merels, maar draagt het ook bij aan natuurbehoud en bevordert het de biodiversiteit. Veel insecten en schimmels profiteren van het fruit, wat weer voedsel biedt aan andere diersoorten. Hierdoor vormt gevallen fruit een essentieel deel van de voedselketen en het ecosysteem. Door het hergebruik van voedsel in eigen tuin te stimuleren, ontstaat een duurzame leefomgeving waar het wildleven beter kan gedijen.

Het is daarom een slimme zet om niet direct te grijpen naar het opruimen van gevallen fruit, maar het als een bron van voedsel voor vogels te zien. Met een beetje aanpassing kunnen tuineigenaren zo een waardevolle bijdrage leveren aan de bescherming van de merel en andere tuinvogels. Bovendien sluit dit aan bij de principes van duurzaamheid en verantwoord tuinieren, waarbij elk klein gebaar telt voor het milieu.

Waarom Merels Niet Zonder Vallen Fruit Kunnen

Merels hebben een specifiek dieet waarbij gevallen fruit in de herfst en winter essentieel is. Ze eten vooral regenwormen en insecten, maar in koudere maanden dienen ze over te schakelen op fruit en bessen die nog beschikbaar zijn. Vallen fruit is daarbij een makkelijk toegankelijke en calorie-rijke voedselbron. Dit is cruciaal om hun energievoorraad aan te vullen, zeker in periodes waarin ze moeten overleven bij lage temperaturen.

Onderzoek toont aan dat merels veel hun energie halen uit zacht of overrijp fruit omdat dit gemakkelijker te verteren is dan hard fruit. Vooral rozijnen, overrijpe appels en peren zijn favoriet. Dit voedsel zorgt niet alleen voor calorische toevoer, maar helpt ook om het immuunsysteem van de vogels te versterken, zodat ze beter bestand zijn tegen ziektes zoals het usutuvirus, dat de afgelopen jaren een flinke impact had op de merelpopulaties in Nederland.

Juist in de tuin, waar gevallen fruit vaak wordt opgeruimd om overlast te voorkomen, ontbreekt deze steun voor merels. Hierdoor heeft het wildleven het moeilijker. Tuinliefhebbers worden daarom aangemoedigd om bewust te kiezen voor het laten liggen van gevallen fruit, zodat merels een natuurlijke voedselbron kunnen blijven gebruiken. Door het ecosysteem in je eigen tuin te ondersteunen, dragen we bij aan een gezondere en evenwichtigere natuur, ondanks de uitdagingen van klimaatverandering en toenemende verstedelijking.

Hoe Je Tuin Kunt Inrichten Voor Voedsel Voor Vogels

Naast het laten liggen van gevallen fruit, kunnen tuiniers met een paar eenvoudige maatregelen hun tuin optimaliseren om merels en andere vogels van voedsel te voorzien. Het aanbieden van natuurlijke voedselbronnen draagt veel meer bij dan het voeren van brood, wat vaak wordt afgeraden omdat het weinig voedingswaarde heeft en ongewenste dieren aantrekt.

Voedsel voor vogels moet vooral energierijk en gevarieerd zijn. Voor merels en spreeuwen is (geweld) fruit, (overrijpe) bessen en rozijnen onmisbaar. Het is beter dit voedsel op de grond te strooien, bij voorkeur vlakbij struiken die schuilgelegenheid bieden. Daarnaast profiteren andere kleine tuinvogels zoals mezen en roodborstjes van vetbollen en zaden die in bomen of voedersilo’s hangen. Hiermee kunnen verschillende vogelsoorten tegelijk geholpen worden.

Het aanleggen van meerdere voedelplekken voorkomt dat dominante vogels alle voeding opeisen en vermindert de kans op dringen en stress bij de vogels. Regelmatig schoonmaken en het beperken van de hoeveelheid voer voorkomt schimmelgroei, wat schadelijk kan zijn voor vogels, vooral bij pinda’s. Verder is water cruciaal; een ondiepe schaal met vers water stimuleert het badderen en drinken, wat ook een belangrijke rol speelt in het winterseizoen. Een combinatie van voedsel, water en schuilplaatsen zorgt voor een vogelvriendelijke tuin die ook bijdraagt aan het welzijn van merels.

De Invloed Van Natuurlijk Voedsel Op Ecologie En Duurzaamheid

Het laten liggen van gevallen fruit en het natuurlijk voeden van vogels gaat hand in hand met het vergroten van de ecologische waarde van tuinen en woongebieden. Door bewust om te gaan met voedsel voor vogels, bevorderen we het ecosysteem en ondersteunen we biodiversiteit die elders steeds onder druk staat. Dit sluit mooi aan bij maatschappelijke doelen voor dierenbescherming en natuurbehoud waar steeds meer aandacht voor is in 2026.

Veel tuinen worden steeds meer gezien als kleine natuurgebieden die het verschil kunnen maken in de bescherming van het wildleven. Door in te zetten op hergebruik van voedsel dat anders wordt weggegooid, zoals gevallen fruit, maken we een stap naar duurzamer en ecologischer leven. Dit vertrekt vanuit het inzicht dat ook kleine acties collectief een groot effect kunnen hebben. Het draagt bij aan de veerkracht van natuurlijke populaties en de stabiliteit van het ecosysteem in het algemeen.

Deze beweging wordt gesterkt door educatie en onderzoek, waarbij tuineigenaren worden gestimuleerd om te observeren welke vogels komen eten en wat zij precies nodig hebben. Zo kunnen ze hun tuin beter afstemmen op de natuurlijke behoeften van merels en andere vogels. De positieve impact van dergelijke acties is al zichtbaar in bepaalde gebieden waar tuinen als toevluchtsoord dienen en de populaties van merels stabieler zijn dan elders.

Vogels Helpen Met Verantwoord Voeden En Tuinonderhoud

Het vermijden van het direct opruimen van gevallen fruit vraagt om een evenwichtige aanpak om overlast en risico’s te beperken. Het doel is niet om een rommelige tuin te creëren, maar om op een gerichte manier voedsel aan te bieden dat het leefgebied van merels en andere vogels versterkt. Dit kan positief samengaan met netheid en hygiëne in de tuin.

Adviezen om vogels verantwoord te helpen draaien niet alleen om wat je voert, maar ook hoe en waar. Voorkom dat fruit te lang blijft liggen tot het gaat rotten en schimmelen. Periodiek opruimen van restanten die te veel in aantal zijn, helpt om ongewenste bezoekers zoals ratten te weren. Het is belangrijk dat fruit in een natuurlijke staat verkeert zonder toevoegingen die schadelijk zijn voor vogels, zoals pesticiden of schimmelvergif. Voor het beste resultaat is het handiger om gevallen fruit op een plaats neer te leggen die dicht bij struiken ligt, zodat vogels snel dekking kunnen zoeken tegen roofdieren.

Daarnaast kan de natuurlijke flora in de tuin worden uitgebreid met struiken die bessen dragen, zodat merels ook andere voedselbronnen van nature kunnen vinden. Nestkasten en beschutte hoekjes verhogen het gevoel van veiligheid waardoor vogels makkelijker blijven hangen. Zo ontstaat een omgeving die het hele jaar door waardevol is voor de biodiversiteit en waar tuiniers bijdragen aan een mooie balans tussen menselijke bewoning en natuur. Voor meer tips over het creëren van een fijne omgeving voor tuinvogels is het interessant om te kijken op websites zoals karaktertuinen.nl waar natuuraanpassingen en lokale biotoop bevorderende maatregelen worden uitgelegd.

Image placeholder

Met 26 jaar oud, ben ik Lucijana, een gepassioneerde natuur- en milieuliefhebber. Als natuurreporter zet ik mij in om de schoonheid en het belang van onze planeet te delen.

Plaats een reactie